دکتر سید سعید هاشمی نظری با اشاره به تاریخچه این برنامه گفت سازمان جهانی بهداشت از دهه ۱۹۸۰ با انتشار اسناد راهبردی متعدد، به‌ویژه منشور اوتاوا (۱۹۸۶)، بر نقش مردم در مراقبت از خود و اهمیت مشارکت اجتماعی در حفظ سلامت عمومی تأکید کرد.

 

 وی خاطرنشان کرد در این منشور، خودمراقبتی به‌عنوان یک حق و مهارت ضروری برای افراد و جوامع معرفی شدکه نه‌تنها موجب کاهش بار بیماری و هزینه‌های نظام سلامت می‌شود، بلکه سطح رفاه، کیفیت زندگی و احساس کنترل افراد بر سلامت خود را افزایش می‌دهد.

معاون بهداشت دانشگاه اظهار کرد در ایران موضوع خودمراقبتی از اوایل دهه ۱۳۸۰ به‌صورت رسمی وارد برنامه‌های وزارت بهداشت شد و از سال ۱۳۹۲ با اجرای «برنامه ارتقای سواد و خودمراقبتی سلامت»در شبکه‌های بهداشتی  با تاکید بیشتر در راستای توانمندسازی مردم ادامه یافت . 

وی هدف اصلی این برنامه را افزایش نقش مردم در مراقبت از خود، پیشگیری از بیماری‌ها و ارتقای سبک زندگی سالم عنوان کرد که از طریق آموزش‌های ساختارمند، ایجاد دسترسی مناسب به اطلاعات معتبر و توسعه مشارکت اجتماعی دنبال می‌شود.

 

دکتر هاشمی نظری با اشاره به اقدامات گسترده‌ای که طی سال‌های اخیر در زمینه ترویج فرهنگ خودمراقبتی، افزایش سواد سلامت، توانمندسازی گروه‌های مختلف مردم و توسعه شبکه‌های اجتماعی سلامت در حوزه تحت پوشش دانشگاه انجام شده است خاطرنشان کرد محور اصلی این فعالیت‌ها برآگاهی، توانمندی و مشارکت‌ مردم به عنوان پایه‌های اصلی جامعه سالم استوار است.

وی اجرای برنامه‌های متنوع آموزشی، توسعه محیط‌های حامی سلامت، تقویت مشارکت مردمی، استفاده از ظرفیت نهادهای دینی و فرهنگی و گسترش شبکه داوطلبان سلامت را از جمله اقدامات انجام شده برشمرد که توانسته است بستر مناسبی برای ارتقای مهارت‌های خودمراقبتی در جامعه فراهم کند.

 

معاون بهداشت دانشگاه همچنین به طراحی وب اپلیکیشن خودمراقبتی به نام کلیناپ (clinup)  به عنوان یکی دیگر از امکانات فراهم شده  جهت آموزش خودمراقبتی اشاره کرد که در سال 1403 در حوزه معاونت بهداشت دانشگاه راه اندازی شد .

 

وی با بیان مزایای این وب اپلیکیشن از جمله دسترسی و ورود آسان و دارا بودن فضایی کاربرپسند و ساده گفت با تلاش سفیران سلامت تاکنون 4هزار چکاپ سلامتی از طریق این اپلیکیشن انجام شده است .

 

 به گفته وی این اپلیکیشن بر اساس «کتاب خودمراقبتی در ناخوشی جزئی» با پرسیدن چند پرسش کوتاه، طبق یک الگوریتم هوشمند، راهنمایی اولیه‌ را  به بیمار ارائه می‌دهد و در صورت لزوم توصیه هایی برای وی تجویز می‌کند.

 

دکتر هاشمی نظری از شبکه سفیران و داوطلبان سلامت به عنوان یکی از نقاط قوت اجرای برنامه خودمراقبتی نام برد که موجب می شود آموزش‌ها، پیام‌ها و مهارت‌های خودمراقبتی با سرعت و دقت بیشتری به سطح جامعه منتقل شود و آحاد جامعه نقش فعال‌تری در مراقبت از سلامت خود، خانواده و جامعه ایفا ‌کنند.

 

 به گفته وی در حال حاضر سفیر 539 هزار و408 سفیر سلامت خانوار، 206 هزار و 309سفیر سلامت دانش‌آموز، 14 هزار و 362سفیر سلامت دانشجو، 627سفیر سلامت طلبه، 12 هزار و 579 داوطلب سلامت و بالغ بر هزار و 500 گروه خودیار در حوزه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی فعالیت می‌کنند.

معاون بهداشت دانشگاه ارتقای فرهنگ خودمراقبتی را یک مسیر تحول‌آفرین دانست که با اتکا به سرمایه اجتماعی، دانش تخصصی، مشارکت مردمی و حمایت سیستم سلامت قابل‌تحقق است.

 

وی تاکید کرد معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید شهید بهشتی همچنان متعهد است که با گسترش این رویکرد، زمینه ایجاد جامعه‌ای سالم‌تر، آگاه‌تر و توانمندتر را بیش از پیش فراهم سازد.

 

بر اساس این گزارش بخشی از این اقدامات انجام شده در راستای توانمندسازی مردم برای خودمراقبتی به شرح زیر است:

 

توانمندسازی خانواده‌ها از طریق آموزش سفیران سلامت و ارتقای مهارت‌های زندگی سالم

 

گسترش شبکه‌های اجتماعی سلامت شامل گروه‌های خودیار، داوطلبان سلامت و سفیران دانش‌آموزی و دانشجویی

 

استفاده از ظرفیت طلاب و نهادهای فرهنگی برای ترویج سواد سلامت در سطح جامعه

 

ایجاد محیط‌های حمایت‌کننده در مدارس، دانشگاه‌ها، مساجد و مراکز خدمات سلامت

 

برگزاری دوره‌های آموزشی، کمپین‌ها و برنامه‌های غربالگری برای پیشگیری و کاهش پیامدهای بیماری‌ها

 

تولید محتواهای آموزشی معتبر و قابل‌فهم برای عموم مردم