قانون جوانی جمعیت؛ روزنه امیدی برای حل مسائل جامعه مامایی
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مراسم گرامیداشت روز ماما تصویب قانون جوانی جمعیت را روزنه امیدی برای حل مشکلات جامعه مامایی دانست و گفت: این قانون بزنگاهی برای حل مسائل حرفهای و تعالی رشته مامایی خواهد بود.
در مراسم گرامیداشت روز ماما که 24 اردیبهشت ماه در سالن امام خمینی(ره) دانشکده پزشکی برگزار شد، دکتر زالی رییس دانشگاه ضمن تبریک به مناسبت این روز، گفت: به خود میبالیم در کنار همکاران شریف و پرافتخار حوزه مامایی مشغول خدمترسانی هستیم؛ همکاران عزیزی که همواره در سنگر سلامت نقش آفرینی کردهاند و یکی از کنشگران ارزشمند عرصه سلامت ملی بودهاند.
وی ادامه داد: برخی از مناسبتهای حوزه سلامت، در سطح ملی مورد توجه هستند و برخی به جامعه جهانی تعلق دارند. پیشینه روز ماما در تقویم جهانی یکی از قدیمیترین رویدادهاست. در سال 1890 برای اولین بار لزوم تعیین این تاریخ مطرح و در نهایت در سال 1992 به طور رسمی در تقویم جهانی ثبت شد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به سابقه صد ساله آموزش نوین مامایی در عرصه آکادمیک کشور، عنوان کرد: همکاران این رشته در کنار پزشکان و دندانپزشکان، نزدیک به یک سده است که دفتر کار مستقل دارند.
دکتر زالی روز جهانی ماما را علیرغم اهمیت گرامیداشت این جایگاه، فرصتی مناسب برای بیان چالشها و آسیبهای حرفهای آنها دانست و افزود: انجمن صنفی مامایی مسائل این رشته را پیگیری میکند، اما در کنار آنها تریبون دانشگاه نیز برای طرح این موضوع مناسب است.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه بیش از 90 هزار ماما در کشور فارغالتحصیل شدهاند و بعد از گروه پرستاری یکی از پرجمعیتترین جامعه فارغالتحصیلان را دارند، میزان بیکاری در خدمات سلامت را بین گروه مامایی بالا عنوان کرد.
وی ادامه داد: حجم آموزش دانشجوی مامایی در مقطع کارشناسی در ایران نسبت به سایر کشورها، 30 درصد بیشتر است، به این معنا که فارغالتحصیل مامایی ایران نسبت به سایر کشورها باسوادتر است.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بر ضرورت ارتقای جایگاه تشکیلاتی، هویتی و حرفهای ماماها در نظام سلامت کشور تاکید کرد.
دکتر زالی همچنین کندی رشد تعرفههای این رشته را یکی دیگر از مسائل ماماها عنوان کرد و بر استقلال در نسخهنویسی ماماها تاکید کرد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصویب قانون جوانی جمعیت به عنوان قانون بالادستی را روزنه امیدی برای حل مشکلات جامعه مامایی دانست و گفت: مفاد 46، 49 و 50 این قانون بخشی از مطالبات گروه مامایی را حل میکند و بزنگاهی برای حل مسائل حرفهای و تعالی رشته مامایی خواهد بود.
دکتر زالی مراقبتهای حین زایمان را بخشی از وظایف گسترده ماماها اعلام کرد و گفت: ماماها در قالب طرح جوانی جمعیت میتوانند در حوزههایی همچون مشاوره در دوران بلوغ دختران جوان، ترویج ازدواج موفق و ترویج فرزندآوری، آموزش به زنان بعد از دوران پساقاعدگی، غربالگری سرطان رحم و سرطان پستان و سایر سرطانهای شایع زنان ورود کنند؛ البته این خدمات باید تعرفهگذاری شود.
پیشاهنگان اجتماعی؛ مروجین زایمان طبیعی
رییس دانشگاه در خصوص اهمیت ترویج زایمان طبیعی توسط ماماها گفت: گروههای پیشرو و پیشاهنگ اجتماعی و سیاسی در دنیا مروجین زایمان طبیعی هستند. مسئلهای که در این حوزه در کشور وجود دارد، عادیانگاری تحمل درد در زایمان طبیعی است.
وی با اشاره به روشهای متعددی که برای زایمان طبیعی بدون درد وجود دارد، گفت: ما هم در کشور میتوانیم این روشها را معرفی کنیم و در مجموع زایمان طبیعی باید به عنوان زایمانی بدون درد و بدون عارضه به مادران باردار توصیه شود.
انجام 54 هزار زایمان در مراکز بهداشتی و درمانی دانشگاه در سال گذشته
دکتر زالی از انجام 54 هزار مورد زایمان در سال 1402 در مراکز بهداشتی و درمانی تابعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خبر داد و گفت: از این تعداد 9 هزار مورد در مجموعه بهداشتی دانشگاه انجام شده است. همچنین 19 هزار خدمت به مادران باردار و 23 هزار خدمت به مادران پس از زایمان در مراکز تابعه دانشگاه ارایه شده است.
به گفته رییس دانشگاه، با تلاش ماماها در سال گذشته برای اولین بار 2.7 درصد سزارین نخستزا کاهش پیدا کرده و در مقابل 3.2 درصد زایمان طبیعی رشد داشته است.
دکتر زالی تصریح کرد: با کمک حوزه بهداشت، درمان و آموزش مامایی دانشگاه، در سال گذشته برای اولین بار 6.9 درصد زایمانهای طبیعی را به صورت زایمان کم درد، چهار درصد به صورت زایمان بدون درد و 12 درصد با روشهای دیگر مثل ماساژتراپی و تحریک الکتریکی به ثبت رساندیم.
به گفته وی، در سال گذشته بالغ بر 18 هزار آموزش بهداشت به بانوان و زوجها پیش از بارداری و 10 هزار آموزش فرزندآوری ارایه شد.
تدوین بسته پیشنهادی ارتقای وضعیت حرفهای ماماها؛ در دستورکار دانشگاه
دکتر زالی در پایان پیشنهاد ارایه بسته راهحلی از سوی کنسرسیوم سه جانبه مشترک با حضور نمایندگانی از حوزه بهداشت، درمان و آموزش مامایی را ارایه داد و گفت: در هیئت رییسه دانشگاه آمادگی کامل برای پیگیری این موضوع در کنار درخواست تبدیل وضعیت ماماها در بخش بهداشت و درمان که سال گذشته به وزیر بهداشت ارایه شد، وجود دارد.
معاون بهداشت دانشگاه: کاهش روند مرگ و میر مادران باردار در مراکز تحت پوشش دانشگاه
دکتر محمدرضا سهرابی معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز اظهار کرد: شاید اولین تصوری که عموم جامعه از خدمات گروه مامایی دارند، خدماتی است که این عزیزان به مادران باردار ارایه میدهند، این درحالی است که خدمات این گروه تلاشگر نقریبا تمام گروههای سنی را در برمیگیرد.
وی افزود: خدمات مراقبتی ارزشمند ماماها از دوران کودکی فرد آغاز و تا دوران سالمندی ادامه دارد.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پرشکی شهیدبهشتی تاکید کرد: حجم اصلی اجرای برنامههای سلامت خانواده خصوصا در شهرستانهای اطراف تهران، پیشبرد اهداف طرح جوانی جمعیت و آموزش، مراقبت گروههای هدف در کنار کارشناسان بهداشت عمومی، مشاوره ازدواج، غربالگری سرطانهاو مراقبت سالمندی گوشهای از فعالیتهای ماماهاست.
دکتر سهرابی از ارایه خدمات بهداشتی و درمانی در جمعیتی بالغ بر شش میلیون نفر خبر داد و افزود: به طور مثال در سالی که گذشت برای میانسالان بیش از پنج میلیون خدمت مراقبتی، خطرسنجی و غربالگری توسط مراکز تابعه دانشگاه ارایه شد، به طور میانگین این خدمات به جمعیتی بالغ بر ۱۵ میلیون نفر در بالاترین سطح کیفی اجرا شد.
وی از راهاندازی سه مرکز جامع تکامل کودکان در مراکز بهداشتی و درمانی مفید، پورافشار و همایون خبر داد.
معاون بهداشت دانشگاه به کاهش روند مرگ و میر مادران باردار در مراکز تحت پوشش دانشگاه اشاره کرد و استمرار این روند نزولی را ضروری عنوان کرد.
دکتر سهرابی ضمن قدردانی از تلاشهای جامعه مامایی کشور خاطرنشان کرد: جامعه مامایی کشور علیرغم چالشها ومشکلاتی که وجود دارد همواره با حس نوعدوستی در کنار مردم هستند واز هیچ تلاشی برای ارتقای سلامت دریغ نکردهاند.
وی درباره تسهیل شرایط کاری، افزایش منابع، جذب نیروی انسانی و رفع چالشهای موجود حوزه مامایی مواردی را مطرح و ایجاد سازوکاری باهدف افزایش سطح خدمات را ضروری عنوان کرد.
دستاوردهای قانون جوانی جمعیت
دکتر رضا زندی معاون درمان دانشگاه در این مراسم ضمن عرض تبریک به مناسبت فرارسیدن روز جهانی ماما، به گزارش عملکرد این حوزه درمان در سال گذشته اشاره کرد و گفت: نقش دانشجو یا کم تجربهترین فرد در این حوزه تا باتجربهترین فرد در به ثمر رساندن دستاوردهای قانونی جوانی جمعیت بی نظیر بوده است.
وی ادامه داد: با وجود موقعیت بیمارستانهای تابعه دانشگاه و چالش تمایل مادران به سزارین و زایمانهای بیدرد، با زحمات همکاران مامایی آمار سزارین در سطح دانشگاه کاهش داشته است.
به گفته معاون درمان، با بیمارستانهایی که به نقش ماما و بلوک زایمان توجه نداشتند، برخورد اصلاحی شد و برای پیگیری این وضعیت کلاسهای آموزشی برگزار شد که همچنان در کاهش آمار سزارین تاثیر داشته است.
دکتر زندی در ادامه تصریح کرد: تغییر فرهنگ و نگرش در مادران باردار یکساله صورت نمیگیرد و نیاز به تداوم برنامهها دارد. در تمام کشورهای پیشرفته دنیا، ترجیح به زایمان طبیعی است و باید این الگوسازی در کشور انجام شود.
وی در پایان از پیگیری اعمال اثربخشی پرستاران در تصمیمسازی بیمارستانها خبر داد.
دکتر سپیده حاجیان مدیر گروه مامایی دانشگاه نیز در این مراسم با اشاره به همراهی و همگامی بخش آموزش مامایی با بخش بهداشت، عنوان کرد: رسالت اصلی گروه مامایی دانشگاه تربیت دانشآموختگان ماهر و دلسوز است تا در حوزه بهداشت و درمان به بهترین نحو خدمت ارایه شود.
وی ادامه داد: رشته مامایی حوزه گستردهای دارد، مشاوره قبل از بارداری، آموزش مراقبتهای دوران بارداری و آموزشهای پس از زایمان در حوزه فعالیت ماماها قرار دارد.
دکتر حاجیان با بیان اینکه گروه آموزشی مامایی نیز تمام قد در خدمت جامعه هدف است، افزود: در گروه مامایی همواره سعی شده حلقه ارتباطی ارایه خدمت آموزش، بهداشت و درمان حفظ شود.
مدیر گروه مامایی دانشگاه، اظهار کرد: یکی از دستاوردهای ویژه سالهای اخیر، اجرای برنامه ارزیابی کیفیت کلاسهای آمادگی زایمان با همکاری بخش بلوک زایمان بیمارستان مهدیه و گروه آموزشی زنان و زایمان بوده است که ارتباط بخش آموزش و خدمت را حفظ کرده است.
دکتر حاجیان همچنین تصریح کرد: این برنامه در راستای تحقق اهداف ماده ۴۷ تا ۵۰ قانون جوانی جمعیت و بهبود شاخصهای سلامت مادر و نوزاد از سال گذشته در حال اجراست.
وی در پایان از اختصاص حدود ۱۰ درصد بودجه پژوهش دانشکده مامایی به اجرای ماده ۳۹ قانون جوانی جمعیت خبر داد.
در پایان این مراسم از ماماهای برتر حوزه دانشگاه تقدیر شد.